Waterscheiding in Argentinie
Argentinië herdenkt de waterscheiding in haar geschiedenis
Op 17 oktober 2020 is het 75 jaar geleden dat honderdduizenden arbeiders uit de voorsteden van Buenos Aires naar de hoofdstad trokken om de vrijlating te eisen van Juan Domingo Perón. Deze 'kolonel van het volk' had gezorgd voor vergaande sociale wetgeving, maar was door zijn collega-militairen gevangengezet om zijn macht te breken.
Heel het land was verrast toen op die zonovergoten 17e oktober 1945 het centrum van Buenos Aires werd overspoeld door het gewone volk dat riep om de vrijlating van Perón.
Nog diezelfde avond sprak Perón de enorme mensenmassa toe en was het peronisme geboren; een volksbeweging die nu driekwart eeuw de Argentijnse politiek domineert. De macht van de oude conservatieve elite was voorbij.
Evita
Met een gunstig economisch tij gaf Perón het gewone volk een plek onder de zon. Zijn vrouw Eva zette zich in voor vrouwenkiesrecht en voor het lot van de allerarmsten. Het peronisme zorgde voor de incorporatie in de maatschappij van tot dusver achtergestelde groepen. Miljoenen Argentijnen gingen er op vooruit en de Argentijnse historicus Félix Luna omschreef de jaren 1946-1949 kortweg als “Argentinië was een feest.”
Maar aan het feest kwam een eind, de peronistische regering werd autoritairder en de maatschappij raakte diep verdeeld tussen peronisten en antiperonisten. De vroege dood van Eva Perón – Evita – in 1952 was een enorme dreun voor Perón en voor het volk. Drie jaar later werd Perón afgezet door een militaire staatsgreep. De nieuwe machthebbers verboden de peronistische partij en stelden zelfs het uitspreken van de namen 'Perón' en “Evita” strafbaar. De militairen wilden terug naar een Argentinië zonder peronisme en sloten daarmee meer dan de helft van de bevolking uit. Juist daardoor overleefde deze volksbeweging.
Terugkeer van Perón
Perón keerde in 1973 terug en werd opnieuw gekozen tot president. Hij stierf een jaar later zonder Argentinië uit het slop te kunnen halen. De bloedige dictatuur van Jorge Videla deed het peronisme opnieuw in de ban. Sinds het herstel van de democratie in 1983 heeft Argentinië meerdere peronistische presidenten gehad. Zo ook de huidige president Alberto Fernández. Toch is de Argentijnse maatschappij nog altijd verdeeld over de betekenis van Perón en wordt de 75e verjaardag van het peronisme overschaduwd door de pandemie en de enorme economische crisis.
Lees meer over de geschiedenis van Argentinië.
