Achter de glimlach van de Sri Lankaan
Achter de Glimlach van de Sri Lankaan
De VOC koloniseerde Sri Lanka maar liefst 150 jaar. Het paradijselijke eiland is ogenschijnlijk nog even magisch als destijds. Wat schuilt er achter de gulle glimlach van haar gastvrije bevolking. Welk effect hebben de koloniserende Portugezen, Hollanders en Britten gehad. Is het motto Verdeel en heers nog altijd van toepassing?
In Achter de Glimlach van de Sri Lankaan vertellen mensen over hun voortdurend botsende culturen. De machtige boeddhistische Singalezen, de Hindoe Tamils, de Moslims, de Christenen en de Burghers. Deze Dutch Burghers, ooit de elite, zijn de nazaten van de VOC.
Een blik achter het schilderachtige decor van tempels, theeplantages en jungles, waarin olifanten en pauwen parmantig schrijden, laat de realiteit achter die gulle glimlach zien.
Op zoek naar de werkelijkheid reis ik door het land met trein, bus en boot en luister naar de verhalen van mensen die ik ontmoet.
Lees ook de rondleiding door Colombo.
Hier een voorproefje uit Achter de Glimlach van de Sri Lankaan
Henrik van Straaten een rasechte nazaat van de VOC vertelt hoe zijn mede Burghers verenigd zijn in de Dutch Burgher Union. Ze eten, drinken en dansen er onder de blikken van Hollandse Gouverneurs die, met hun pruiken van pijpenkrullen en kragen van kant, vanaf hun portretten aan de muur, nog altijd gezag af dwingen. Jammer dat steeds meer borden van straten en pleinen die de namen van de Hollandse Burghers dragen worden vervangen.
Wil men ook hier het verleden wissen?
Het strikt naleven van de jaarlijkse horoscoop kalender, de Apa Litha, houdt een stevige grip op de gelovige meerderheid, zegt Shanta. De kalender geeft de auspicious times in dag en uur, wanneer te onderhandelen, te verhuizen, te werken en wanneer en wat te eten. De Apa Litha geeft de gewone man, zakenmensen en regeringsleiders zekerheid en vrijwaart hen van mogelijk onheil.
Maar hoe gecompliceerd is het om de Apa Litha te volgen.
Wie het spoor neemt spoort niet. De spoorlijn is door de Britten aangelegd om hun geroofde schatten te vervoeren. Neem de trein en je begrijpt de strijd van het bestaan. Overvolle treinen waar arbeiders, kantoorlieden en verkopers al zwetend op elkaar geplakt staan. Wie geen vierkante centimeter vindt om zijn voet neer te zetten hangt buiten aan de open deuren de benen bungelend boven de rails terwijl de spoorbewoners toekijken.
Waarom durf ik nooit te zeggen dat ik met de trein kom?
Verdeel en heers door de macht van taal. De VOC heeft veel Nederlandse woorden achtergelaten maar de Britten hun taal. Hema vertelt hoe de Engelse taal een beeld geeft van je sociaal-maatschappelijk positie. Hoe er thuis Engels gesproken wordt en met de bediendes Singalees. Verschil moet er immers zijn. Hoe deze bediendes, arbeiders of vissers vooral moeten blijven doen waar ze vanuit hun kaste goed in zijn.
Wie houdt deze verdeling in stand?
De gunstige geopolitiek ligging van Sri Lanka is van onschatbaar waarde. Het is een speelbal van China, India en Amerika. De diepzeehaven in het zuiden, het nutteloze vliegveld waar de olifanten over de landingsbaan lopen, het opgespoten schiereiland voor Colombo, aangelegd door Chinezen. De onbetaalbare schuld aan China wordt afgekocht met het weggeven van grond op strategische plekken.
Voelt de Sri Lankaan zich nog wel thuis in eigen land?
Dit zijn slechts enkele van de verhalen in Achter de Glimlach van de Sri Lankaan. Verhalen die een beeld schetsen van de strijd om het bestaan, in een cultuur waar tijd elastisch en de waarheid flexibel is.
Is de gulle glimlach tot een pijnlijke grimas verworden?
Waarom je naar Sri Lanka moet gaan
De rijke cultuur en geschiedenis van Sri Lanka, het prachtige landschap, de overvloed aan mogelijkheden om wilde dieren te spotten, zijn de belangrijkste redenen waarom het land bovenaan de bucketlists van veel reizigers staat.
Vanwege de relatief kleine omvang zijn veel van de beste attracties en bestemmingen binnen slechts een paar uur van elkaar verwijderd. Als je een strak schema hebt, kun je op één dag de ochtend doorbrengen op een van de acht UNESCO-werelderfgoedlocaties van het land, 's middags op safari gaan en 's avonds ontspannen en genieten van een kopje thee van een van de plantages in het heuvelland.
Geef, als je meer tijd hebt, de gelegenheid voor spontane verkenningen - roadtrippen door het hele land biedt bijna overal mooie uitzichten, en misschien stop je wel om onderweg een paar olifanten te spotten!
Een rondleiding door het levendige Colombo
Welkom in Colombo, mijn thuisstad. Ik neem je mee op een rondleiding. We beginnen vroeg in de ochtend, als de stad ontwaakt.
Onze eerste stop is de Pettah-markt. Dit is een doolhof van smalle straatjes en kraampjes. De geuren van kruiden, fruit en street food vullen de lucht. Handelaren roepen hun waren aan. Het is druk, chaotisch en vol leven. Hier koop je de beste mango's en ananassen.
Na de markt gaan we naar de Gangaramaya-tempel. Deze tempel is een mix van modern en traditioneel. Binnen vind je Boeddha-beeldjes, oude boeken en kunst. Het is een plek van rust in de drukke stad. Je ziet monniken in oranje gewaden bidden en mediteren.
We lopen verder naar Galle Face Green. Dit is een groot grasveld aan de kust. Mensen komen hier om te wandelen, vliegeren of genieten van de zee. Overal hoor je gelach en muziek. In de avond is dit een populaire plek voor street food. Hier proef je de beste kottu roti en vadai.
Onze volgende stop is het Nationaal Museum. Dit gebouw vertelt de geschiedenis van Sri Lanka. Je ziet oude koninklijke kleding, wapens en schilderijen. Het is leerzaam en interessant. Je begrijpt beter de rijke cultuur van ons land.
We lunchen in een lokaal restaurant. Probeer de hoppers, een soort pannenkoek. Of de traditionele rijst en curry. De smaken zijn intens en gevarieerd. Eten is hier een feest voor je zintuigen.
Na de lunch bezoeken we het Independence Memorial Hall. Dit monument herinnert aan onze onafhankelijkheid in 1948. Het gebouw is indrukwekkend en omgeven door mooie tuinen. Hier voel je de trots van onze natie.
We sluiten de dag af bij de Old Dutch Hospital. Dit oude gebouw is nu een modern winkelcentrum. Je vindt er leuke winkeltjes en gezellige cafés. Het is de perfecte plek om souvenirs te kopen en te ontspannen met een kopje thee.
Colombo is een stad vol contrasten. Oud en nieuw gaan hand in hand. De mensen zijn vriendelijk en gastvrij. Elke hoek heeft zijn eigen verhaal. Ik hoop dat je genoten hebt van deze rondleiding. Colombo heeft een speciaal plekje in mijn hart. Ik ben trots om je mijn stad te laten zien.
De koloniale geschiedenis van Sri Lanka
Sri Lanka heeft een rijke en gevarieerde geschiedenis die teruggaat tot meer dan 2500 jaar geleden. In de 16e eeuw begon de kolonisatie van Sri Lanka door Europese machten, waaronder de Nederlanders. In dit artikel zullen we ons richten op de koloniale geschiedenis van Sri Lanka onder Nederlandse heerschappij.
In 1658 arriveerden de Nederlanders op Sri Lanka en veroverden ze de stad Galle. Vanaf dat moment begonnen ze aan een periode van kolonisatie die duurde tot 1796, toen de Britten het eiland overnamen. De Nederlanders richtten hun aandacht vooral op de kustgebieden en waren minder geïnteresseerd in het binnenland van Sri Lanka.
De Nederlanders vestigden zich voornamelijk in de kuststeden Galle, Colombo, Jaffna en Trincomalee. Ze bouwden forten en versterkingen om hun handelsbelangen te beschermen. De Nederlanders hadden een groot aantal handelsposten op Sri Lanka en hun belangrijkste handelsproducten waren kaneel, koffie en kokosnoten.
Tijdens de Nederlandse kolonisatieperiode werd Sri Lanka ook geteisterd door interne conflicten. De Kandyaanse opstand van 1760 tot 1766 was een van de belangrijkste opstanden tegen de Nederlandse heerschappij. De opstand werd neergeslagen door de Nederlanders en had een grote invloed op de Kandyaanse cultuur en de relatie tussen de Kandyans en de Nederlanders.
De Nederlanders introduceerden nieuwe technologieën en gewassen op Sri Lanka, waaronder de teelt van koffie. De koffieteelt werd een belangrijke economische factor voor Sri Lanka en was lange tijd de belangrijkste bron van inkomsten voor de kolonie.
Onder de Nederlandse heerschappij werd Sri Lanka ook blootgesteld aan de Westerse cultuur en wetenschap. De Nederlanders richtten scholen op en verspreidden de kennis van westerse wetenschap en technologie onder de lokale bevolking.
Hoewel de Nederlandse kolonisatieperiode op Sri Lanka relatief kort was, had deze periode wel een grote invloed op het land en de bevolking. De Nederlanders hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van Sri Lanka op het gebied van handel, landbouw, technologie en cultuur.
De koloniale geschiedenis van Sri Lanka is een belangrijk onderdeel van de geschiedenis van het land en heeft invloed gehad op de hedendaagse Sri Lankaanse samenleving. Het is belangrijk om deze geschiedenis te begrijpen om de complexiteit van de Sri Lankaanse samenleving te kunnen begrijpen en om de culturele en historische context van het land te kunnen waarderen.
Eleonore Breukel is een Intercultural Management Consultant. Ze woonde in Parijs, Rome, Londen, Athene en Curaçao, werkte in veertig landen en spreekt acht talen. Amsterdam is nu haar basis maar zij beschouwt Sri Lanka als haar tweede thuis. Ze publiceerde talloze internationaal cultuur gerelateerde artikelen en is coauteur van Wereldwijd Zakendoen.
Lees tip:
Wanneer culturen elkaar ontmoeten van Kirtika van Hunen.
Reis naar Sri Lanka
Lees ook de review over de Achter de glimlach van de Sri Lankaan.
